تفسیر و تحلیل پرسشنامه وسواس فکری عملی بازنگری شده  (OCI-R)

پرسشنامه OCI-R‌ توسط فوآ و همکاران (2002) ساخته شد. این پرسشنامه نشانه‌های ناهمگن  وسواس فکری – عملی را می‌سنجد و در جمعیت بالینی و غیربالینی قابل اجراست. نسخة اصلی (OCI) دارای 42 گویه بود که در بازبینی فوآ و همکاران (2002) برای ساختن OCI-R به 18 گویه کاهش یافت. این پرسشنامه 6 زیرمقیاس دارد که عبارتند از شستشو ، وارسی ، وسواس فکری ،  خنثی‌سازی ذهنی ، نظم و ترتیب ، و احتکار. هر زیرمقیاس توسط 3 گویه سنجیده می‌شود. پاسخ‌ها بر روی مقیاس 5 نقطه‌ای لیکرت درجه‌بندی می‌شوند. درجات نمرات از صفر (هیچ‌وقت) تا 3 (بیش از حد) است. آزمون دارای نمرات معکوس نیست و هر زیرمقیاس از جمع نمرات گویه‌های مربوطه به دست می‌آید.

 

 

 

 

 

 

 

بر اساس نتایج گزارش شده توسط فوآ و همکاران (2002)، OCI-R ساختار عاملی پایایی داشت، همسانی درونی آن برای مقیاس کلی (بین 81/0 تا 93/0) و برای زیرمقیاس‌ها (بین 65/0 تا 90/0، به استثنای آلفای 34/0 برای خنثی‌سازی در گروه کنترل) بالا بود. پایایی آزمون – بازآزمون آن خوب تا عالی به دست آمد (بین 57/0 تا 91/0)، و اعتبار افتراقی آن خوب و اعتبار همگرای آن رضایت‌بخش بود. نتایج نشان داد که OCI-R‌ می‌تواند بیماران مبتلا به OCD و سایر اختلالات اضطرابی و همچنین مبتلایان به OCD و افراد عادی را از یکدیگر متمایز کند. همچنین تحلیل عاملی ساختار 6 عاملی این پرسشنامه را تأییر نمود.

 

 

 

 

 

در ایران، OCI-R توسط محمودی، زمانی و فتی (1387) ترجمه و اعتباریابی گردید. برای ارزیابی پایایی نسخة فارسی OCI-R، همسانی درونی با ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد. این ضریب برای مقیاس کلی برابر با 85/0، برای زیرمقیاس وارسی 66/0، نظم و ترتیب 69/0، وسواس فکری 72/0، شستشو 69/0، احتکار 63/0، و خنثی‌سازی 50/0 به دست آمد. سپس همبستگی بین مادّه‌ها محاسبه شد که برای هر یک از زیرمقیاس‌ها،‌میزان اثر متوسط به شرح زیر به دست آمد:‌ شستشو: 46/0=r ؛ احتکار: 37/0=r ؛ نظم و ترتیب: 43/0=r ؛ وارسی: 40/0=r ؛ خنثی‌سازی: 25/0=r. بین زیرمقیاس‌ها و نمره کل همبستگی پیرسون محاسبه شد که مقادیر آن معنا دارند (57/0 تا 25/0=r). همبستگی بین زیرمقیاس‌ها و مقیاس کل بالاترند (80/0 تا 61/0=r). به طور کلی همبستگی‌های به دست آمده با یافته‌های اعتباریابی نسخة انگلیسی همخوان هستند.